PMS ontcijferd: herstel je balans met voeding, suppletie en leefstijl

Premenstrueel syndroom (PMS) is een veelvoorkomend, maar vaak onderschat gezondheidsprobleem dat naar schatting 70 tot 90 procent van de menstruerende vrouwen treft. In plaats van het als een vanzelfsprekend onderdeel van de menstruatiecyclus te beschouwen, verdient PMS aandacht als signaal dat het hormonale evenwicht verstoord is. In dit artikel leggen we uit wat PMS veroorzaakt, hoe je het herkent en diagnosticeert, welke reguliere behandelopties er zijn en hoe orthomoleculaire therapie kan bijdragen aan structurele vermindering van klachten.

Wat is PMS?

PMS staat voor premenstrueel syndroom en verwijst naar een breed scala aan klachten die optreden in de tweede helft van de menstruatiecyclus, de zogenaamde luteale fase. Deze klachten verdwijnen meestal kort na het begin van de menstruatie. De oorzaak ligt voornamelijk in hormonale schommelingen die invloed hebben op het centrale zenuwstelsel.

Na de eisprong stijgt het hormoon progesteron om het lichaam voor te bereiden op een mogelijke zwangerschap. Als bevruchting uitblijft, daalt zowel progesteron als oestrogeen abrupt in de dagen voorafgaand aan de menstruatie. Deze fluctuaties beïnvloeden neurotransmitters zoals serotonine en GABA, wat kan leiden tot stemmingswisselingen, prikkelbaarheid en andere symptomen.

Symptomen en diagnose

De symptomen van PMS verschillen sterk per persoon, zowel in aard als in intensiteit. Veelvoorkomende klachten zijn onder meer:

• Emotionele symptomen: prikkelbaarheid, somberheid, huilbuien, angstgevoelens.
• Fysieke symptomen: gevoelige borsten, hoofdpijn, buik- of rugpijn, een opgeblazen gevoel.
• Cognitieve en gedragsmatige symptomen: verminderde concentratie, vergeetachtigheid, slaapproblemen en verhoogde trek in suikerrijke of zoute voeding.

De diagnose PMS wordt meestal gesteld aan de hand van een klachtenlijst die gedurende minimaal twee cycli wordt bijgehouden. Hierbij wordt gekeken naar het patroon, de ernst en het tijdstip van de klachten.

Reguliere behandelopties

In de reguliere gezondheidszorg wordt PMS doorgaans symptomatisch behandeld, met de volgende middelen:

1. Pijnstillers (NSAID’s) – zoals ibuprofen of naproxen, om fysieke klachten te verlichten.
2. Hormonale anticonceptie – bijvoorbeeld de combinatiepil of hormonale spiraal, die hormonale schommelingen dempt.
3. Antidepressiva (SSRI’s) – selectieve serotonine-heropnameremmers, toegepast tijdens de luteale fase, kunnen helpen bij ernstige stemmingsklachten.

Hoewel deze behandelingen verlichting kunnen bieden, richten ze zich vaak niet op de onderliggende oorzaak. Een alternatieve benadering is de orthomoleculaire geneeskunde.

Orthomoleculaire therapie: herstel van binnenuit

De orthomoleculaire visie ziet PMS niet als een op zichzelf staand syndroom, maar als een uiting van verstoring in het biochemische evenwicht. Door middel van voeding, gerichte suppletie en leefstijlinterventies wordt gestreefd naar herstel op celniveau.

1. Voeding: stabiliteit in de bloedsuikerspiegel

Een stabiele bloedsuikerspiegel helpt stemmingswisselingen en vermoeidheid te voorkomen. Drie tot vijf gebalanceerde maaltijden per dag met complexe koolhydraten (zoals volkoren granen en peulvruchten), gezonde vetten en eiwitten zorgen voor een constante energietoevoer en minder druk op het hormonale systeem.

2. Suppletie: gerichte biochemische ondersteuning

Verschillende voedingsstoffen kunnen het lichaam helpen bij het reguleren van hormonale en neurologische processen:

• Magnesium – Ondersteunt spierontspanning en bevordert GABA-activiteit, wat helpt bij prikkelbaarheid, krampen en slaapproblemen.
• Vitamine B6 – Essentieel voor de aanmaak van serotonine en dopamine; draagt bij aan een stabielere stemming in de luteale fase.
• Calcium met vitamine D3– Helpt bij het verminderen van borstspanning en stemmingswisselingen; vitamine D ondersteunt tevens de opname van calcium.
• Zink– Speelt een rol in de hormonale regulatie en ondersteunt zowel het immuunsysteem als de huidgezondheid.
• Omega-3 vetzuren – Werken ontstekingsremmend en kunnen emotionele klachten zoals somberheid verminderen.
• Vitex agnus-castus – Een kruid dat het hormonale evenwicht beïnvloedt, met name door het reguleren van het prolactinegehalte. Dit kan helpen bij klachten zoals gespannen borsten en stemmingswisselingen.

Het effect van sommige supplementen, zoals Vitex, wordt meestal merkbaar na enkele weken tot maanden consequent gebruik.

Let op: Het is belangrijk om het gebruik van supplementen altijd af te stemmen met een orthomoleculair therapeut of andere deskundige, zodat de doseringen veilig zijn en goed aansluiten bij jouw persoonlijke situatie.

3. Leefstijl: stressreductie en herstelbevordering

Chronische stress, slaaptekort en inactiviteit kunnen PMS-klachten aanzienlijk verergeren. Een leefstijl gericht op herstel en ontspanning kan het hormonale systeem tot rust brengen. Effectieve strategieën zijn onder meer:

• Dagelijkse ontspanningsoefeningen (zoals ademhalingstechnieken of mindfulness).
• Een regelmatig slaappatroon met voldoende diepe slaap.
• Lichte, regelmatige lichaamsbeweging zoals wandelen, fietsen of yoga.

Conclusie

PMS is geen onvermijdelijk deel van het vrouw-zijn, maar een signaal dat het lichaam om balans vraagt. Waar reguliere zorg zich richt op symptoombestrijding, biedt orthomoleculaire therapie een integrale aanpak die gericht is op herstel van binnenuit. Door bewust om te gaan met voeding, suppletie en leefstijl, kun je jouw cyclus beter begrijpen en structurele verlichting van PMS-klachten ervaren.